Onderwijsvernieuwing in de 21ste eeuw….Toeval of een patroon

07 Sep Onderwijsvernieuwing in de 21ste eeuw….Toeval of een patroon

Wat een bizar toeval……vorig jaar ontmoetten wij op een camping in de Ardèche een aardig echtpaar. We wandelden met hen een tocht mee en hebben gezellig gegeten. Daarna volgde ieder zijn eigen route en hebben we via de mail bij thuiskomst nog wat foto’s uitgewisseld. Echt vakantievriendschappen uitbouwen en onderhouden komt er meestal niet van.
Ook dit jaar hebben wij net een lekkere vakantie achter de rug. De bedoeling was om gewoon een keer in Nederland te blijven en al fietsend te genieten van het mooie land. Het weer gooide uiteindelijk roet in het eten. Na 1½ week kwakkelen besloten we meer zuidwaarts in Frankrijk het betere weer op te zoeken.We waren goed en wel geïnstalleerd op een camping net onder Beaune toen er een vrouw de trap afliep naar beneden. Zij keek, wij keken….. Wat schetst onze verbazing…. Het was Wilma van vorig jaar. Zoiets bedenk je toch niet?

Net voor onze vakantie las ik in de Volkskrant een artikel over onderwijsvernieuwing naar aanleiding van de Ipad-school van Maurice de Hond. Rik Kuiper gaat in zijn artikel op zoek naar de school van de 21ste eeuw.
Mijn opvatting is dat er durf en lef nodig zijn om onderwijs echt anders te organiseren. Het gaat de komende jaren over onderwijs met meer variatie; inspelen op actualiteit; leren in een betekenisvolle context plaatsen; de leerling meer regie geven en verantwoordelijkheid voor het eigen leerproces.

Veel leerproblemen ontstaan doordat leraren de signalen van leerlingen niet goed weten te interpreteren. Zij zijn gefocust op hun vak, de leerstof; lijken daardoor onbewust minder te luisteren naar de reacties van hun leerlingen. Laatst overkwam dit mij ook in een sessie. Echt gênant vond ik dat. Veel te sturend op een in mijn ogen belangrijk resultaat. Teveel zelf aan het woord in plaats van mijn gehoor uit te dagen en te luisteren naar hun verhalen. Je hoeft die dan alleen maar te verbinden aan nieuwe of bestaande theoretische modellen of kaders. Leren organiseren wordt dan ineens een stuk makkelijker.

Het willen sturen is een weerbarstig fenomeen en niet echt rampzalig en er raakt ook niemand gewond of zo. Maar dat is wel het moment waarop leerlingen of toehoorders zelf stoppen met luisteren of te leren. Achterover gaan leunen. Dan wordt een les saai of vervelend voor ze en gaan ze zich vervelen. Wanneer dit vaak gebeurt, dan worden ze druk en leerlingen die dit heel opvallend vaak doen krijgen dan het etiket ADHD opgeplakt. Tijdens mijn werk als voorzitter van een permanente commissie leerlingenzorg kwamen er regelmatig leerlingen langs die dit etiket meekregen, vervolgens aan de ritalin moesten en dan ook nog eens naar het SO.
In een artikel in dezelfde krant staat een pagina verder een artikel om ADHD toch eens serieus te nemen; is dat toeval?

In veel vakbladen, de sociale media en de vragen die ik krijg gaat het gelukkig meer en meer over onderwijs persoonlijk maken. Leerlingen en studenten uitdagen binnen een perspectief van relatie, vertrouwen en autonomie. De aandacht voor het omgaan met verschillen tussen leerlingen groeit!

Begin deze eeuw kregen initiatieven als ‘het nieuwe leren’ en ‘het natuurlijk leren’ onvoldoende kans zich te bewijzen. Tien jaar na dato lijkt er meer gehoor en ruimte voor nieuw elan.  Leraren gaan meer en meer uit van de leerbehoefte van jongeren. Volg de initiatieven maar van het Platform Eigentijds Onderwijs, de diverse kleinschalige projecten op scholen van enthousiaste leraren, de Ontplooiing, het NIVOZ, de vereniging van Big Picture Nederland e.d. Ook het concept van de BuzinezzClub sluit hierbij aan. Een mooi vergezicht op de onderwijsvernieuwing in de 21^ste eeuw.
Wat mij betreft is dit geen incident of toeval meer; er is een patroon herkenbaar!

Groet,

Willem van Dam

(wanneer u een keer wilt sparren, of een dialoog rond het thema onderwijsvernieuwing wil organiseren, neem gerust contact op)

Wilt u een reactie plaatsen?

– schrijf dan uw reactie (‘write your comment’)
– zet een vinkje bij ‘ik ben geen robot’
– en submit
Bedankt!