Een goede les of leeractiviteit – in 66 woorden het leren persoonlijk(er) maken

07 mrt Een goede les of leeractiviteit – in 66 woorden het leren persoonlijk(er) maken

“Wat maakt nu een les een leuke les, wanneer is een leeractiviteit nu geslaagd of wanneer daagt een opdracht nu uit…..”

Vorige week stond ineens dyslexie op de voorpagina. Het onderwerp werd ‘kort door de bocht’ toegeschreven aan slecht onderwijs. Zelf wil ik dit graag ombuigen naar de vraag: wat is dan goed onderwijs.
In de praktijk hoor ik vaak leraren spreken over een toename van het aantal leerlingen met leer- en gedragsproblemen. Het gaat daarbij vaak over het ontbreken van de motivatie van leerlingen. Leraren komen dan met vragen als:

• wat kan ik doen om alle leerlingen bij de les te houden?
• wat kan ik doen om mijn leerlingen te motiveren?
• hoe kan ik aansluiten bij de leerstijl en leerbehoefte van mijn leerlingen?

Om op deze vragen antwoord te geven maak ik graag gebruik van ‘7 Principes voor een rijke leeromgeving’. Deze 7 principes gaan over motivatie, concentratie, uitdagende opdrachten en daarmee dus over het leren.
Ze zijn gebaseerd op harde en minder harde onderzoeks- en ervaringsgegevens uit de hersen- en gedragswetenschappen en de leerpsychologie.
Veel nieuwe kennis, waarvan een deel een bevestiging is van oude inzichten en opvattingen. Van wat we al wisten van traditionele vernieuwingsconcepten van reformpedagogen als bijvoorbeeld Maria Montessori, Helen Parkhurst en Peter Petersen.
De principes doen een beroep op het algemeen pedagogisch-didactisch vakmanschap van de leraar. Een goede leraar weet zijn leerlingen te motiveren, daagt uit en besteedt naast de inhoud, aandacht aan de interactie en het proces van leren. Hij of zij staat model en heeft vertrouwen in de leerling, spreekt verwachtingen uit en biedt veiligheid. Heel vaak gaat het daarbij om het geven van aandacht.

Als vrijwilliger bij de Buzinezzclub mag ik jongeren coachen. Het gaat vaak om jongeren waarvan de signalen die ze afgaven vaak niet begrepen zijn door hun leraren of hun omgeving. Jongeren die mede daardoor in hun proces van groei en ontwikkeling een verkeerde afslag hebben genomen.
Meestal stel ik hen de vraag: wanneer terugkijkt naar je schooltijd wat heb je dan gemist; wat zou je jouw scholen willen meegeven? In bijna alle gevallen krijg ik dan terug dat het hen gaat om het krijgen van echte aandacht. Dat ze dat hebben gemist……!! Andere antwoorden gingen erover dat het (vooral in het VO) vaak zo onpersoonlijk toegaat. Dat het programma en de leerstof zo centraal staan.

Mede naar aanleiding van deze reacties heb ik met en voor leraren een kader gemaakt voor een goede les of leeractiviteit: in 66 woorden het leren persoonlijk(er) te maken: ‘Route 66’. Even nog ter toelichting: ‘Route 66’ is een van de (oude) hoofdwegen in de VS die het land doorkruisen van west naar oost. Deze route heeft het jaren mogelijk gemaakt dat mensen elkaar ontmoeten. In een goede les of leeractiviteit ontmoeten leraren en leerlingen elkaar. De kern van een goede les of leeractiviteit wordt in de 66 woorden hieronder beschreven.
De les of leeractiviteit is een plek of situatie waar naar elkaar geluisterd wordt, vragen worden gesteld, gesproken wordt, ruimte is voor eigen keuzes en wordt samengewerkt. Er is persoonlijke aandacht voor elke leerling:

‘Route 66’

Bereid je voor.
Ontvang de leerlingen.
Geef positieve en individuele aandacht;
breng leerlingen in de sfeer van de activiteit.
Vertel je (les)doel.
Geef heldere instructie;
behandel niet iedereen gelijk.
Bied gelegenheid tot maken van keuzes.
Stimuleer.
Loop ‘een rondje’; stel vragen en geef feedback.
Herhaal zonodig je instructie.
Corrigeer in mogelijkheden.
Kijk met leerlingen samen terug op het (les)doel.
Vraag regelmatig de mening van je leerlingen.

Probeer dit toe te passen. Veel succes!

Groet,

Willem van Dam

(wanneer u een keer wilt sparren, of een dialoog rond het thema van “een goede les of leeractiviteit” wil organiseren, neem gerust contact op)

Wilt u een reactie plaatsen?

– schrijf dan uw reactie (‘write your comment’)
– zet een vinkje bij ‘ik ben geen robot’
– en submit
Bedankt!